Καταλλαγή διά της αναστάσεως

Ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης παντί τω πληρώματι της Εκκλησίας χάριν, ειρήνην και έλεος παρά του ενδόξως Αναστάντος Σωτήρος Χριστού

Χριστός Ανέστη!

Αυτή η κοσμοχαρμόσυνος ευχή ακούεται και εφέτος, Χριστού Αναστάντος.

Η μία μοναδική και αναριθμήτως επαναλαμβανομένη ευχή «Χριστός Ανέστη!», ως ιαχή νίκης κατά του θανάτου και παροχή αιωνίου ζωής, αντηχεί εις τα πέρατα του κόσμου.

Πόσον πλήρωμα ζωής εκ του Τάφου ανέτειλε! Πόση πλησμονή αγαλλιάσεως και ευωδίας, μετά το Πάθος, επλήρωσε τα σύμπαντα! «Ιδού γαρ ήλθε διά του Σταυρού χαρά εν όλω τω κόσμω».

Εκτός της χαράς αυτής, εκτός της πραγματικότητος της Αναστάσεως, όλα είναι σχετικά και αμφίβολα· ανάξια της αγάπης του Θεού και της προσδοκίας του ανθρώπου.

Παρ' όλα ταύτα, πόσον συχνά οσφραινόμεθα να πολιτεύεται εις τον κόσμον το ψεύδος, η σχετικότης, η αμφιβολία και η απάτη! Πόσον συχνά ο θάνατος μορφάζει ως ζωή! Ο άνθρωπος αρνείται την πραγματικότητα και φοβείται τον θάνατον. Προσπαθεί να τον αποφύγη διά των τεχνασμάτων· να τον θεωρήση ως μη υπάρχοντα διά του εξωραϊσμού της φθοράς.

Εις την πασχάλιον όμως χαράν της Εκκλησίας, Ανάστασιν Χριστού θεασάμενοι, δεν διστάζομεν να αντικρύσωμεν την πραγματικότητα ως έχει: δεν αγνοούμεν τους κινδύνους. Δεν υποτιμώμεν τας απειλάς. Δεν αρνούμεθα την τραγικότητα της άνευ Θεού υπάρξεως.

Συνειδητοποιούμεν την πτωχείαν μας. Ομολογούμεν την παντελή ημών ένδειαν. Ζητούμεν το έλεος του Κυρίου. Ζητούμεν να μνησθή ημών εν τη Βασιλεία Του.

Και αυτή η αποδοχή της αδυναμίας, η αίσθησις της αποτυχίας, η κάθαρσις από τας ψευδαισθήσεις, ο κλαυθμός μετά του Πέτρου οδηγεί εις την παράκλησιν.

Ερχεται Εκείνος, ο οποίος την πραγματικότητα του κλαυθμού μετατρέπει εις χαράν.

Και όταν η χαρά ανατέλλη από τον κλαυθμό, όταν η ελπίς αναδύεται από την απόγνωσιν, και η ζωή εκ του Τάφου, τότε θάνατος αυτών ουκέτι κυριεύει.

Αληθώς ανέστη ο Κύριος, διότι αληθώς έπαθε και έθανε σαρκί και ετάφη κα εξήλθε του εσφραγισμένου τάφου, καταλιπών τα εντάφια εκεί εις αδιάψευστον μαρτύριον της κατά σάρκα θανής και αναστάσεώς Του. Διά δε της καταδύσεως ολοκλήρου του ανθρώπου εις τον θάνατον του Χριστού διά του βαπτίσματος, καθίσταται ούτος κοινωνός της αιωνίου ζωής, της προελθούσης εκ της Αναστάσεως.

«Χθες συνεθαπτόμην σοι Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον Αναστάντι σοι».

Η δοκιμασία, ο φόβος, ο θάνατος υπήρξε και μετετέθη εις το χθες. Κατέστη παρελθόν.

Το σήμερον, η ζωή, η συνειδητή πραγματικότης, η ψηλαφητή ύπαρξις είναι η παντί τω θέλοντι Ανάστασις, η άνοδος, το Πάσχα, ο Χριστός.

«Ο Αδης στένων βοά· κατελύθη μου η εξουσία».

Διελύθη εις τα εξ ων συνετέθη η φθορά, το ψεύδος, το μίσος και ο χωρισμός. Βασιλεύει η αγάπη, η συγχώρησις, η περιχώρησις, η περίπτυξις, η ζωή, όπου δεν μένει τίποτε σκοτεινόν. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός». Ακριβώς διότι Χριστός Ανέστη. Εις πάσαν, άλλωστε, επί γης εμφάνισιν του Χριστού το φως συνοδεύει την παρουσίαν Αυτού: η Γέννησις Αυτού ανέτειλε τω κόσμω το φως το της γνώσεως· κατά την εν τω Θαβωρείω Ορει μεταμόρφωσιν Αυτού τα ιμάτια Αυτού εγένετο λευκά ως το φως και το πρόσωπον Αυτού έλαμψεν ως ο ήλιος· εκεί όπου ο Κύριος κατώκησεν, ο λαός ο καθήμενος εν σκότει είδε φως μέγα, και τοις καθημένοις εν χώρα και σκιά θανάτου φως ανέτειλεν αυτοίς (Ματθ. 4, 16)· ότε ο δίκαιος Συμεών εδέξατο το παιδίον Ιησούς εις τας αγκάλας αυτού, χαίρων διεκήρυξεν ότι τούτο είναι «φως εις αποκάλυψιν εθνών» (Λουκ. 2, 32).

Ανάστασις, λοιπόν, φως και χαρά.

Και εκεί όπου καλούνται οι πάντες εις την χαράν του Κυρίου, όπου ουδείς μένει πεινών, θρηνών ή οδυρόμενος, εκεί σώζεται ολόκληρος ο άνθρωπος και η ανθρωπότης. Συγκροτείται η πανήγυρις των πανηγύρεων της Μιας, Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας, όπου «θανάτου εορτάζομεν νέκρωσιν, Αδου την καθαίρεσιν, άλλης βιοτής της αιωνίου απαρχήν, και σκιρτώντες υμνούμεν τον αίτιον», Χριστόν τον Θεόν ημών, δι' Ου ο Θεός Πατήρ κατήλλαξεν ημάς εαυτώ.

«Ει γαρ εχθροί όντες κατηλλάγημεν τω Θεώ διά του θανάτου του υιού αυτού, πολλώ μάλλον καταλλαγέντες σωθησόμεθα εν τη ζωή αυτού· ου μόνον δε, αλλά και καυχώμενοι εν τω Θεώ διά του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, δι' Ου νυν την καταλλαγήν ελάβομεν» (Ρωμ. 5, 10-11).

Η συμφιλίωσις του ανθρώπου με τον Θεόν, η πραγματοποιηθείσα διά της υπό του Υιού αυτού προσλήψεως της ανθρωπίνης φύσεως, και της εν τω προσώπω του Αναστάντος Χριστού συμπαρακαθήσεως του Θεανθρώπου εν δεξιά του Πατρός, ήνοιξεν άπασι τοις ανθρώποις την οδόν τής μετά του Θεού προσωπικής εκάστου καταλλαγής και της θεώσεως. Ο Χριστός εγένετο πρωτότοκος των νεκρών, πρωτότοκος των αναστημένων, νέος Αδάμ, προσφιλής τω Θεώ, υπήκοος άχρι θανάτου, θανάτου δε σταυρού, δι' ο και ο Θεός ανέστησεν αυτόν εκ νεκρών και εχαρίσατο αυτώ και ως ανθρώπω νέω Αδάμ, το καθίσαι εν δεξιά αυτού, θέσιν την οποίαν ως Υιός Μονογενής, Θεός εκ Θεού, αυτοδικαίως κατείχεν.

Η ανυπακοή του πρώτου Αδάμ έσχεν ως συνέπειαν την έχθραν αυτού προς τον Θεόν και αύτη έσχεν ως συνέπειαν τον θάνατον· η υπακοή του Χριστού άχρι θανάτου έσχεν ως συνέπειαν την καταλλαγήν του νέου ανθρώπου, του νέου Αδάμ, του Θεανθρώπου Χριστού, ως εκπροσώπου παντός ανθρώπου, και η καταλλαγή αύτη εχαρίσατο ημίν την Ανάστασιν.

Είμεθα ήδη συμφιλιωμένοι μετά του Θεού και μετά παντός του κόσμου, τον οποίον εδημιούργησεν ο Θεός καλόν λίαν. Ευρισκόμεθα εις νέαν κατάστασιν. Εχομεν ενώπιον ημών ανοικτήν νέαν οδόν προς νέαν πραγματικότητα «ώστε ει τις εν Χριστώ καινή κτίσις: τα αρχαία παρήλθεν. Ιδού γέγονε καινά τα πάντα. Τα δε πάντα εκ του Θεού του καταλλάξαντος ημάς εαυτώ διά Ιησού Χριστού και δόντος ημίν την διακονίαν της καταλλαγής, ως ότι Θεός ην εν Χριστώ κόσμον καταλλάσσων εαυτώ, μη λογισάμενος αυτοίς τα παραπτώματα αυτών, και θέμενος ημίν τον λόγον της καταλλαγής. Υπέρ Χριστού ουν πρεσβεύομεν ως του Θεού παρακαλούντος δι' ημών· δεόμεθα υπέρ Χριστού, καταλλάγητε τω Θεώ» (Β' Κορ. 5, 17-20).

Καταλλάγητε, λοιπόν, αδελφοί και τέκνα εν Κυρίω αγαπητά, τω Θεώ, ως ο Απόστολος προτρέπει ημάς, διότι μόνον διά της μετά του Θεού καταλλαγής διά του Ιησού Χριστού δύναται ο άνθρωπος να καταλλάξη, να συμφιλιώση εαυτόν εαυτώ και να εξέλθη της σχιζοφρενικής καταστάσεως της εσωτερικής συγκρούσεως της υπάρξεώς του, να υπερβή την τραγικότητα της θηριώδους καταδιώξεως ανθρώπου υπό ανθρώπου, να φθάση εις την εσωτερικήν εν Χριστώ ειρήνην των λογισμών του, την πάντα νουν υπερέχουσαν, εξ ης μόνης και εν η μόνη δύναται να βιώση και την πολυπόθητον παγκόσμιον ειρήνην.

Υπό το φως της Αναστάσεως και της εν Χριστώ καταλλαγής, καλούμεν πάντας υμάς όπως συνοδεύσητε νοερώς και εν προσευχή ενθέρμω την συγκαλουμένην τον προσεχή Ιούνιον Β' Πανευρωπαϊκήν Οικουμενικήν Συνέλευσιν εις την πόλιν Γκρατς της Αυστρίας. «Καταλλαγή - δωρεά του Θεού και πηγή νέας ζωής» είναι το θέμα της Συνελεύσεως. Πάντες δε οι Ορθόδοξοι από κοινού θέλομεν ομολογήσει απαρασαλεύτως την πίστιν ημών εις τον Αναστάντα Χριστόν.

Προτρεπόμεθα, όθεν και υμάς, τέκνα ημών λίαν αγαπητά, εις εκπλήρωσιν της δοθείσης ημίν υπό του Θεού διακονίας της καταλλαγής: συμφιλιωθήτε μετά του Θεού εν Χριστώ Ιησού, όσοι εισέτι διστάζετε, και μετά πάντων των λοιπών ανθρώπων· συμφιλιωθήτε και μεθ' εαυτών, διά να λείψη το άγχος και η αγωνία εκ της ζωής υμών, διά να εισέλθητε εις την εκ του τάφου του Χριστού προελθούσαν νέαν ζωήν. Είναι ζωή πλήρης χαράς. Και ειρήνης. Ζωή αναστάσιμος. Ζωή αιώνιος εν Θεώ.

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Η χάρις και το άπειρον έλεος του Αναστάντος Χριστού, Ου το κράτος, η δόξα και η προσκύνησις εις τον αιώνα του αιώνος, είη μετά πάντων υμών.

Αγιον Πάσχα 1997

+ Ο Κωνσταντινουπόλεως

διάπυρος προς Χριστόν Αναστάντα ευχέτης πάντων υμών